دانشنامه گردشگری نی‌ریز

روستای خواجه جمالی
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش آباده طشک » خواجه جمالی »
روستای خواجه جمالی از توابع بخش آباده طشک شهرستان نی‌ریز در استان فارس است. این روستا در دهستان آباده طشک قرار دارد و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۴۰۰۰ نفر (۱۲۰۰ خانوار) بوده است. روستای کهن‌سال خواجه جمالی در دامنه جنوبی کوه وَلی (VALI) از سلسله جبال زاگرس واقع‌شده و محلی است خوش آب‌وهوا، دارای درختان سرسبز انار، بادام، تاک و... همچنین در بخش کوهستانی آن درختان: بَنه، بار شیک (بادام‌کوهی)، بانام محلی اَلوک (ALUK) وجود دارد. این روستا بین آباده مرکز بخش آباده...

پیشینه تاریخی مشکان
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش پشتکوه » مشکان »
ده از دهستان ده چاه بخش پشتکوه واقع در ۵۴ کیلومتری شمال نی‌ریز به طول جغرافیایی ۲۰ ۵۴ و عرض جغرافیایی ۲۹ ۲۹ و ارتفاع ۲۳۵۰ متری، از روستاهای کهن نی‌ریز است.     در منابع جغرافیایی و تاریخی سده‌های سوم تا هشتم هجری قمری از روستایی بانام‌های «ماسکانات»، «ماشکانات»، «مسکانات»، «مشکانات»، «میسکانان» و «می‌شکانات» یادشده است.      اطلاعات داده‌شده مربوط به یک مکان است و تقریباً با مُشکان کنونی مطابقت دارد. نخستین منبع المسالک و الممالک است که تحت عنوان «میسکانان»، از آن یادکرده...

روستای دهمورد
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش آباده طشک » دهمورد »
 دهمورد دارای پیشینه تاریخی زیادی است. در منابع جغرافیایی دوره‌های سوم تا هشتم هجری قمری، از آن به عنوان «آس» و در برخی موارد  «بودنجان» و نیز «دیه‌مورد» یاد شده است. ازجمله آثار دوره‌های قبل از اسلام در این منطقه بناهای معروف به «چهار طاقی» می‌باشد که هنوز یکی از آن‌ها در روستای دهمورد و در مجاورت مدفن امامزاده یوسف (ع) موجود است. در کتب تاریخی ازجمله ابن‌بلخی، اصطخری، قزوینی و ...  به نام اشاره شده است. ازجمله حمداله مستوفی می‌نویسد:...

منزل مرحوم میرزا محمد باقر جاوید
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » خانه های ماندنی نیریز »
منزل جاوید در شمال شرق شهر نی‌ریز و در خیابان خلیل شهید، محلهٔ سادات مشهور به «کوچهٔ بالا» واقع شده است. این بنا متعلق به دورهٔ قاجاریه است و در تاریخ ۱۳۸۱/۵/۸ به شمارهٔ ۶۰۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ورودی بنا در قسمت شمال آن و در انتهای کوچه قرار دارد که در کوچهٔ ذکرشده سه بنای تاریخی هم‌زمان قرارگرفته است. فرم بنا دارای پلان مربع که آثار ساخت‌وساز آن دور حیاط است. از...

امامزاده‌ها و مکان‌های متبرک در نیریز
دانشنامه گردشگری » مکان‌های متبرک نیریز »
ازآنجاکه درباره زندگانی و شرح احوال امامزاده‌های نی‌ریز و روستاهای تابع آن و شجره‌نامه آنان اطلاع چندانی در دست نیست، در اینجا فقط فهرست‌وار به نام و محل آنان اشاره می‌کنیم: امامزاده حسن و حسین (ع)، امامزاده موسی (ع) و امامزاده دو معصوم (ع) در نی‌ریز؛ امامزاده حسن (ع) و امامزاده علی و ابراهیم (ع) در روستای غوری؛ سلطان ابراهیم در روستای طشک؛ سید جلال و سید احمد و زیدبن علی در آباده طشک؛ فیض بن محمد در روستای...

قلعه های نیریز (قسمت نخست)
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » قلعه های تاریخی نیریز »
در زمان‌های گذشته که ناامنی وجود داشته و حکام برای توسعه‌ی مقر حکمرانی خود اقدام به تصرف شهرهای همجوار خود می‌کردند، جنگ و درگیری سختی بین طرفین بوقوع می‌پیوست و عده‌ای هم در این راه کشته می‌شدند و آن‌هایی که شکست می‌خوردند اموال و هستی‌اشان به چپاول و غارت می‌رفت. لذا مردم برای در امان ماندن، بیشتر در قلعه‌ها که دارای دیوارهای قطور و بلند و برج‌های مستحکم بود زندگی می‌کردند. پیرامون قلعه‌ها هم گودال هایی (خندق) که...

روستای غوری
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش پشتکوه » غوری »
غوری، روستایی است تاریخی و باستانی در بخش پشتکوه با جمعیتی بالغ بر ۱۴۰۰ نفر که در حدفاصل ۵۶ کیلومتری مرکز شهرستان و ۲۸ کیلومتری مرکز بخش پشتکوه قرار دارد و جزء دهستان دهچاه می‌باشد. این روستا هم‌مرز دو استان کرمان و یزد می‌باشد و دارای معادن غنی سنگ‌آهن و سنگ‌چینی است. بقعه‌ی متبرکه‌ی سه امام‌زاده در این روستا نشان از قدمت بالای آن دارد؛ که در طول سال و خصوصاً روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی میزبان حدود...

آب و هوای نیریز
دانشنامه گردشگری » معرفی شهرستان نیریز »
نخستین منبعی که در آن از آب‌وهوای نی‌ریز سخن به میان آمده، مسالک الممالک اصطخری (متوفی ۳۴۶ ه. ق.) است. در آن منبع، نی‌ریز از مناطق سردسیر به شمار آمده است. پس‌ازآن، مقدسی در احسن التقاسیم از مرفه و خوش‌قواره بودن شهرهای ناحیه نی‌ریز سخن گفته است. ابن بلخی که از وضعیت آب‌وهوایی نی‌ریز در سده پنجم هجری قمری خبر داده، هوای آن را معتدل دانسته است؛ اما به گفته مؤلّف نزهه القلوب در سده هشتم، هوای نی‌ریز...

قلعه های نیریز (قسمت سوم)
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » قلعه های تاریخی نیریز »
بخش‌های دیگر مقاله را در قسمت نخست و قسمت دوم قلعه‌های نی‌ریز در دانشنامه نی‌ریز ما بخوانید.     - قلعه‌های دهستان رستاق از بخش مرکزی شهرستان نی‌ریز 1- قلعه بهمن    2- قلعه‌ی حسین‌آباد قدیم    3- قلعه‌ی حاجی‌آباد    4- قلعه‌ی حسین‌آباد جدید    5- قلعه‌ی جعفرآباد  6- قلعه‌ی حیدرآباد   7- قلعه‌ی ده‌فاضل   8- قلعه‌ی رحیم‌آباد   9- قلعه‌ی سورمق   10- قلعه‌ی علی‌آباد (قلعه‌شور) زمین‌های پیرامون قلعه‌ی علی‌آباد مدتی در مالکیت خانواده‌ی رضا حکمت فرزند حسام‌الدین مشارالدوله بوده است. رضا حکمت ملقب به فاخرالسلطنه و سردار...

قلعه های نیریز (قسمت دوم)
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » قلعه های تاریخی نیریز »
بخش نخست این مقاله در قسمت نخست قلعه‌های نی‌ریز در دانشنامه نی‌ریز ما بخوانید. - قلعهٔ خواجه می‌گویند این قلعه را خواجه نظام‌الدین ساخته است. قلعهٔ خواجه در خاور نی‌ریز و در باختر آسیاب خبار جنب مسجد ابوالفضل (ع) قرار دارد. این قلعه سرگذشت جالبی دارد به این شرح که در سال ۱۲۶۶ هـ. ق سید یحیی باب ملقب به وحید قلعهٔ خواجه را سنگر قرار داد و با یارانش با افراد و نیروی حاج زین‌العابدین خان حاکم نی‌ریز متوفی به سال ۱۲۶۹ هـ. ق جنگید و خان...